De federale regering keurde de waterstofstrategie goed waarmee ze van België een invoer- en doorvoerhub voor hernieuwbare waterstof wil maken en de rol van België als voortrekker in waterstoftechnologie wil versterken. Na de eerdere beslissing om wind op zee te verdriedubbelen is dit opnieuw een belangrijke mijlpaal en cruciaal om onze energie-intensieve industrie te vergroenen. Om koolstofneutraal te worden, heeft België behalve hernieuwbare elektriciteit ook grote hoeveelheden hernieuwbare waterstof nodig.

Tinne Van der Straeten, minister van Energie : “De zware industrie is verantwoordelijk voor 30% van de CO2-uitstoot in België. Net die sector is het meest geschikt om over te schakelen op waterstof. Om die te vergroenen, hebben we op grote schaal hernieuwbare waterstof nodig. Dankzij de eerste Belgische Waterstofstrategie is het niet langer een verre droom, maar een nabije realiteit. Waterstof is cruciaal om zware industrie, vrachtverkeer en scheepvaart te verduurzamen. Dit gaat ook over economische duurzaamheid in eigen land: het behoud van industrieën, werkgelegenheid en welvaart. De zware industrie maakt producten die noodzakelijk zijn voor de energietransitie zoals groen staal. Om koolstofneutraal te worden, heeft België niet alleen hernieuwbare elektriciteit nodig, maar ook grote hoeveelheden hernieuwbare waterstof."  

Om er voor te zorgen dat hernieuwbare waterstof een reële bijdrage levert in 2030, moeten we nu beginnen.

De federale strategie bestaat uit 4 pijlers en heeft tot doel België te positioneren als invoer- en doorvoerhub in Europa voor groene waterstof, ons land een leider te maken op het gebied van waterstoftechnologieën, een robuuste waterstofmarkt tot stand te brengen door de implementatie van een waterstof-backbone met open toegang, en tot slot de verschillende belanghebbenden (industrieën, regio's, buurlanden en derde landen van uitvoer) aan te moedigen hun krachten en knowhow te bundelen. Minister Van der Straeten: "Om er voor te zorgen dat hernieuwbare waterstof een reële bijdrage levert in 2030, moeten we nu beginnen. De federale waterstofstrategie heeft tot doel het land voor te bereiden op de technologische, economische en klimatologische uitdagingen van de komende decennia. 

Waterstof kan volgens FCH-JU in België 1.1 miljard euro aan meerwaarde creëren, tot 1.8 miljoen ton CO2 besparen per jaar tegen 2030, en 10.000 jobs creëren. “Wat goed is voor het klimaat is goed voor bedrijven en goed voor iedereen,“ besluit minister Van der Straeten. 

Maar waterstof is ook niet de wonderoplossing voor alles. We hebben de komende jaren heel veel groene waterstof nodig om de CO2 uitstoot drastisch te verlagen, maar in sommige gevallen kan waterstof ook meer slecht dan goed doen. Waterstof voor particuliere wagens wordt vanuit de federale waterstofstrategie niet actief ondersteund. Voor particuliere wagens is er vandaag een betere oplossing, namelijk elektrische wagens.  Ook het gebruik van waterstof voor verwarming van gebouwen is op dit moment niet rendabel.   

1) België als Europese waterstofhub: shipping the sunshine 
In 2019 werd 92% van ons primaire energieverbruik gedekt door invoer in de vorm van olieproducten, gas en uranium. België zal als klein land met een beperkte oppervlakte en hoog verbruik altijd blijven importeren, maar het product zal veranderen. In de toekomst zullen we geen olie meer vervoeren, maar "vloeibare" zon en wind in de vorm van waterstof. Wind en zon in eigen land zijn noodzakelijk voor elektrificatie.  
Groene waterstof importeren is voor ons land de goedkoopste manier en noodzakelijk voor de energieswitch naar 100% hernieuwbare energie en klimaatneutraliteit tegen 2050. Het kan overal worden gemaakt waar er veel wind of zon is. Is een veel meer democratische brandstof want minder afhankelijk van landen die geopolitiek gevoelig zijn. Met waterstof heb je meer keuze en niet afhankelijk van ondergrondse voorraden.  

De invoer van hernieuwbare moleculen zal tussen 3 tot 6 TWh bedragen dat is het equivalent van productie van 1 kerncentrale. Tegen 2050 tussen 100 en 165 TWh. 

2) Een leider worden in waterstoftechnologieën 
Veel Belgische bedrijven en instituten zijn al actief in de waterstofwaardeketen, of het nu gaat om de ontwikkeling van de waterstofwaardeketen, of het nu gaat om de ontwikkeling van productie- en verbruikstechnologieën en consumptietechnologieën, hun integratie in complexere oplossingen of hun werking ter ondersteuning van de kernactiviteiten van het bedrijf.  

België wil deze leidende positie van Belgische bedrijven en onderzoeksinstellingen die actief zijn op het gebied van waterstof en waterstofgerelateerde technologieën behouden en versterken. 
Om waterstofprojecten, onderzoek en innovatie te steunen, heeft de federale regering twee fondsen beschikbaar:  

- Het Energietransitiefonds voor een totaalbedrag van 20 tot 30 miljoen euro per jaar; 
- 60 miljoen, waarvan 50 miljoen via het nationale herstel- en veerkrachtplan van België. 

3) Een waterstofbackbone in België  
Net zoals we een aardgas- of een elektriciteitsnet hebben, ondersteunen we de ontwikkeling en realisatie van een open access backbone voor waterstof. Ons strategisch voordeel is onze ligging. België ligt in het midden van verschillende belangrijke industriële clusters en op een energiekruispunt in het hart van Europa. We beschikken al over één van de meest uitgebreide en goed verbonden waterstofnetwerken ter wereld.  

Een eerste fase van dit project, dat bestaat uit de aanleg van 100 tot 160 km pijpleiding voor het vervoer van waterstof, zal al in 2026 worden gerealiseerd als onderdeel van het H2-backbone-project dat wordt gesteund door het nationale herstel- en veerkrachtplan van België.  

Op 18 maart 2022 maakte de regering 1,2 miljard euro vrij voor de versnelling van de energieswitch, met veel aandacht voor groene waterstof. De regering trekt 300 miljoen euro uit om een waterstofbackbone te versnellen vanuit de Belgische havens tot de Belgische industriegebieden en tot in Duitsland en dit tegen 2028. De aandacht gaat in eerste instantie naar de belangrijkste industriële clusters in Vlaanderen (Antwerpen, Gent), Wallonië (Henegouwen, Luik) en Brussel.

 
4) Investeren in samenwerking als sleutelfactor  
Samenwerking, overleg en interactie met de regio's, onze industrieën, de buurlanden en de exporterende landen. De federale regering zal deze doelstellingen niet alleen kunnen bereiken: de federale regering zal op alle niveaus voldoende en doeltreffende samenwerking tot stand brengen om het welslagen van deze strategie te garanderen. 

Wat is groene waterstof ?  
Onder groene waterstof verstaan we hernieuwbare moleculen zoals waterstof, ammoniak, methanol en methaan die uit hernieuwbare energie en circulaire CO2 worden geproduceerd. 
Een propere, CO2 vrije, niet-vervuilende brandstof uit het meest voorkomende element op aarde: water. Voor de productie is veel energie nodig. Als die van aardgas komt heet het grijze waterstof, blauwe waterstof is het product van grijze waterstofproductie in combinatie met CO2-afvang en -opslag. Groene waterstof is gemaakt van wind en zon. Op die laatste zet België in. 

Waterstofderivaten, zoals ammoniak, methanol en methaan, die hernieuwbaar zijn wanneer zij uit hernieuwbare waterstof en circulair CO2 worden geproduceerd, bieden nieuwe mogelijkheden om de CO2-uitstoot te verminderen, hoofdzakelijk, maar niet uitsluitend, in de industrie en het zware vervoer. 

Federale waterstofstrategie lezen? Lire la stratégie fédérale hydrogène ? 

Je vindt het document hier.
Vous trouvez la version française ici.