De 31 lidstaten van de raad van bestuur van het Internationaal Energieagentschap (IEA) zijn overeengekomen 60 miljoen vaten olie uit hun noodreserves vrij te geven om een eensgezind en krachtig signaal aan de mondiale oliemarkten te geven dat er geen tekort aan voorraden zal zijn als gevolg van de Russische invasie in Oekraïne.
De Extraordinary Governing Board van vandaag, die op Ministerieel niveau werd gehouden, werd voorgezeten door Jennifer Granholm, minister van Energie van de VS, in haar hoedanigheid van voorzitter van de ministeriële vergadering van het IEA dit jaar. België is vicevoorzitter.
Tijdens de vergadering van vandaag hebben de ministers hun solidariteit betuigd met het volk van Oekraïne en zijn democratisch verkozen regering tegenover de ontstellende en onuitgelokte schending door Rusland van de soevereiniteit en de territoriale integriteit van Oekraïne.
De IEA-ministers namen met bezorgdheid akte van de gevolgen voor de energiezekerheid van de flagrante acties van Rusland, en spraken hun steun uit voor de sancties die de internationale gemeenschap in reactie daarop heeft opgelegd.
De ministers merkten op dat de inval van Rusland plaatsvindt tegen een achtergrond van reeds krappe mondiale oliemarkten, verhoogde prijsvolatiliteit, commerciële voorraden die zich op het laagste niveau sinds 2014 bevinden, en een beperkt vermogen van producenten om op korte termijn voor extra aanbod te zorgen.
"Het is bemoedigend om te zien hoe snel de wereldgemeenschap zich heeft verenigd om de acties van Rusland te veroordelen en vastberaden te reageren," zei Executive Director Fatih Birol van het IEA. "Ik ben blij dat ook het IEA zich vandaag heeft verenigd om actie te ondernemen. De situatie op de energiemarkten is zeer ernstig en vraagt onze volledige aandacht. De wereldwijde energiezekerheid wordt bedreigd, waardoor de wereldeconomie in gevaar komt in een fragiele fase van het herstel."
Het is bemoedigend om te zien hoe snel de wereldgemeenschap zich heeft verenigd om de acties van Rusland te veroordelen en vastberaden te reageren - Fatih Birol, Executive Director IEA
"Ik ben dankbaar dat de lidstaten van het IEA de eerste 60 miljoen vaten beschikbaar hebben gesteld om de oliemarkten stabiliteit te geven", voegde Dr. Birol eraan toe. "Ik ben ook blij dat onze lidstaten hebben toegezegd hun uiterste best te zullen doen om Oekraïne te steunen op het gebied van brandstofvoorziening. Op uitnodiging van de Governing Board kijk ik er ook naar uit om de Oekraïense minister van Energie, German Galushchenko, als speciale gast te verwelkomen op onze komende ministeriële vergadering later deze maand."
De leden van het IEA hebben noodvoorraden van 1,5 miljard vaten. De aankondiging van een eerste vrijgave van 60 miljoen vaten, of 4% van die voorraden, komt overeen met 2 miljoen vaten per dag gedurende 30 dagen. De gecoördineerde voorraadvermindering is de vierde in de geschiedenis van het IEA, dat in 1974 werd opgericht. Eerdere collectieve acties werden ondernomen in 2011, 2005 en 1991.
Rusland speelt een buitenproportionele rol op de mondiale energiemarkten. Het is 's werelds op twee na grootste olieproducent en de grootste exporteur. Zijn uitvoer van ongeveer 5 miljoen vaten ruwe olie per dag vertegenwoordigt ongeveer 12% van de wereldhandel - en zijn ongeveer 2,85 miljoen vaten aardolieproducten per dag vertegenwoordigen ongeveer 15% van de wereldhandel in geraffineerde producten. Ongeveer 60% van de Russische olie-export gaat naar Europa en nog eens 20% naar China.
De ministers hebben vandaag besloten dat de energievoorziening niet mag worden gebruikt als politiek dwangmiddel, noch als bedreiging voor de nationale en internationale veiligheid. Het secretariaat van het IEA zal de mondiale olie- en gasmarkten nauwlettend blijven volgen en aanbevelingen blijven doen aan de Governing Board, onder meer over eventuele extra noodvoorraden olie, indien nodig.
De Governing Board moedigde tevens alle lidstaten aan alles in het werk te stellen om Oekraïne te steunen bij de levering van olieproducten, en adivseerde regeringen en consumenten aan hun inspanningen inzake energiebesparing te handhaven en op te voeren.
De ministers bespraken ook de aanzienlijke afhankelijkheid van Europa van Russisch aardgas en de noodzaak om die afhankelijkheid te verminderen door uit te kijken naar andere leveranciers, onder meer via LNG, en om te blijven streven naar een goed georganiseerde versnelling van de overgang naar hernieuwbare energie. Donderdag zal het secretariaat van het IEA een 10-puntenplan bekendmaken voor de wijze waarop de Europese landen hun afhankelijkheid van Russische gasleveranties tegen volgende winter kunnen verminderen.
(vrij naar Persbericht IEA)
