nucleair

De Belgische Staat en federale instellingen in de nucleaire sector SCK CEN en IRE ondertekenen een beheerovereenkomst

De Belgische Staat en federale instellingen in de nucleaire sector SCK CEN en IRE ondertekenen een beheerovereenkomst

De Belgische Staat, vertegenwoordigd door de minister van Energie, Tinne Van der Straeten, het Nationaal Instituut voor Radio-elementen, vertegenwoordigd door Philippe Busquin (President) and  Erich Kollegger (CEO) en SCK CEN, vertegenwoordigd door Derrick-Philippe Gosselin (voorzitter Raad van Bestuur) en Peter Baeten (directeur-generaal), ondertekenen op donderdag 18 april een beheerovereenkomst.  

Dit is de uitvoering van het regeringsakkoord van 30 september 2020 en een reactie op de aanbevelingen van het Rekenhof, die in haar rapport van 26 november 2020 een betere regeling van het toezicht door de Staat op federale instellingen aanbeval via een beheerovereenkomst waarin de doelstellingen, de rechten en de verplichtingen van de partijen zijn vervat.  

“België heeft toonaangevende nucleaire instellingen met veel knowhow. We erkennen de excellentie van het onderzoek van SCK CEN en het IRE en zullen dit dan ook verder blijven ondersteunen. Via deze beheersovereenkomsten streeft de federale regering ernaar om de verdere samenwerking tussen onderzoeksinstellingen te bevorderen en innovatie in ons land te handhaven, en meer specifiek op het gebied van onderzoek en de productie van medische radio-isotopen.”

Een beheerovereenkomst met NIRAS werd ondertekend op 8 december 2021. 

De respectieve regelgeving van de federale entiteiten van de nucleaire sector verlenen hun een grote autonomie in het beheer. Deze autonomie is omlijnd door het toezicht dat wordt uitgeoefend door hun voogdijministers. Het FANC valt uitsluitend onder de minister van Binnenlandse Zaken. De ministers van Economie en Energie delen het toezicht op de andere instellingen, IRE, NIRAS en SCK CEN. 

Deze beheersovereenkomsten hebben tot doel om, naast het voldoen aan een aanbeveling van het Rekenhof, de onderlinge verbintenissen tussen de Belgische Staat en de federale organen in de nucleaire sector te formaliseren, met behoud van hun autonomie op het gebied van missie, werking en beheer zoals vastgelegd in de wet. Ze vertegenwoordigen een engagement om de maatschappelijke en strategische uitdagingen op middellange en lange termijn aan te gaan met technische expertise en met een wetenschappelijke invalshoek. 

Strategische dossiers 

België is vastbesloten om een leidende rol te spelen in strategische en maatschappelijk relevante domeinen, vooral op het gebied van nucleaire geneeskunde, dat traditioneel een sterkte is van België dankzij de expertise en sterke samenwerking tussen IRE en SCK CEN.  

Tinne Van der Straeten, minister van Energie: “België heeft toonaangevende nucleaire instellingen met veel knowhow. We erkennen de excellentie van het onderzoek van SCK CEN en het IRE en zullen dit dan ook verder blijven ondersteunen. Via deze beheersovereenkomsten streeft de federale regering ernaar om de verdere samenwerking tussen onderzoeksinstellingen te bevorderen en innovatie in ons land te handhaven, en meer specifiek op het gebied van onderzoek en de productie van medische radio-isotopen”. 

Pierre-Yves Dermagne, Vice-eersteminister en minister van Economie en Werk: Dat België vandaag tot de belangrijkste spelers behoort op vlak van nucleaire geneeskunde, is te danken aan het nucleaire onderzoekscentrum SCK CEN en het Nationaal Instituut voor Radio-elementen (IRE). De toponderzoekscentra vormen de drijvende kracht achter innovatie en economische dynamiek in de nucleaire sector in België. De beheersovereenkomsten die we als overheid met IRE en SCK CEN afsluiten, bieden een kader met duidelijke wederzijdse verbintenissen. Dit stelt hen in staat om in alle sereniteit hun opdrachten uit te voeren en, via het nastreven van hun strategische doelstellingen, oplossingen te bieden voor belangrijke maatschappelijke uitdagingen.” 

Samenwerking en dialoog 

De Belgische Staat en de twee instellingen IRE en SCK CEN verbinden er zich toe om regelmatig overleg te plegen en samen te werken in een geest van transparante dialoog, met respect voor ieders rol, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. 

IRE  

Het IRE is een belangrijke speler op het gebied van nucleaire geneeskunde en speelt ook een belangrijke rol in de bescherming van de bevolking en het milieu tegen de gevaren van ioniserende straling door zijn activiteiten op het gebied van het meten en analyseren van radioactiviteit. 

In het kader van dit nieuwe beheerscontract zal het IRE strategische doelstellingen moeten realiseren op vlak van: 

  • Strategische benadering 
  • Veiligheid en beveiliging 
  • Afvalbeheer en ontmanteling van nucleaire installaties 
  • Onderzoek en ontwikkeling 
  • Goed bestuur 
  • Duurzaamheid en beperking van milieueffecten 

De Belgische staat verbindt zich ertoe het IRE te ondersteunen, onder meer door jaarlijks subsidies in zijn begroting op te nemen die bestemd zijn voor het instituut, evenals toewijzingen om de technische passiva van het instituut te dekken die onder zijn financiële verantwoordelijkheid vallen. 

“In de huidige context van sterke transformatie van de nucleaire geneeskundesector, waarin vele nieuwe therapeutische toepassingen ontwikkeld worden, moet het IRE meer dan ooit innoveren en zich aanpassen. In deze context formaliseert en verduidelijkt het ondertekenen van een beheerscontract de steun van de Belgische staat aan de richtingen en strategische prioriteiten van het IRE", zei Erich Kollegger.

SCK CEN 

De verbintenissen van SCK CEN omvatten:  

  1. Verzekeren van continuïteit en innovatie in het nucleaire onderzoek in België door samenwerking en internationalisering. 
  2. Borgen van de statutaire missie: SCK CEN verzekert haar activiteiten noodzakelijk voor een veilige uitbating van nucleaire installaties, de bescherming van mens en omgeving tegen straling en het borgen en delen van nucleaire kennis. 
  3. Implementeren van zijn drie strategische speerpunten: innovatieve nucleaire systemen, duurzaam afvalbeheer en ontmanteling en nucleaire medische toepassingen. 
  4. De bescherming van werknemers, publiek en milieu. Veiligheid, beveiliging, safeguards, gezondheid, milieu en kwaliteit vormen de basis van SCK CEN’s organisatie en zijn activiteiten, zowel in de uitbating van infrastructuur als in de ontwikkeling van nieuwe projecten.

Algemeen genomen vervult SCK CEN zijn missie op onafhankelijke wijze met voldoende armslag van de Belgische Staat, zowel operationeel als financieel. 

 “Met het nieuwe strategische plan ‘Exploring 2040’  hebben we onze maatschappelijke ambitie aangescherpt. We houden onze focus strak op drie domeinen: innovatieve nucleaire systemen (loodgekoelde Small Modular Reactors en MYRRHA), het beheer van kernafval en ontmanteling, en een doortastende kankerbestrijding. We zijn blij met deze overeenkomst: het bekrachtigt formeel het geloof in Exploring 2040 en steunt onze vastberadenheid om – met partners als IRE – vooruitgang te boeken”, aldus Peter Baeten, directeur-generaal van SCK CEN. 


L’État belge et les organismes nucléaires fédéraux SCK CEN et IRE signent un contrat de gestion 

L’État belge, représenté par la ministre de l’Énergie Tinne Van der Straeten, l’IRE, représenté par Philippe Busquin (Président) et Erich Kollegger (Directeur Général) et le SCK CEN, représenté par Derrick-Philippe Gosselin (Président) et Peter Baeten (directeur-générale), ont signé le jeudi 18 avril un contrat de gestion. 

Il s'agit de la mise en œuvre de l'accord du gouvernement du 30 septembre 2020 et d'une réponse aux recommandations de la Cours de comptes qui, dans son rapport du 5 octobre 2020, préconisait un meilleur encadrement de l'organisation de la tutelle de l'Etat sur les organismes fédéraux via un contrat de gestion qui préciserait les objectifs ainsi que les droits et obligations des parties. 

Un contrat de gestion avec l'ONDRAF a déjà été signé le 8 décembre 2021. 

Les réglementations respectives des organismes fédéraux du secteur nucléaire leur donnent une large autonomie de gestion. Cette autonomie est encadrée par les ministres de tutelle ; l’AFCN relève uniquement du ministre de l’Intérieur et les ministres de l’Économie et de l’Énergie se partagent la tutelle des autres organismes, IRE, ONDRAF et SCK CEN.  

Ces contrats de gestion, au-delà de répondre à une recommandation de la Cour des comptes, ont pour objectif de formaliser les engagements mutuels entre l'État belge et les organismes fédéraux du secteur nucléaire, tout en préservant leur autonomie en termes de mission, de fonctionnement et de gestion, conformément à la loi.  

Ils représentent un engagement essentiel pour relever les défis sociétaux et stratégiques à moyen et long terme, apportant une expertise technique et une approche stratégique.  

Dossiers stratégiques 

La Belgique est déterminée à jouer un rôle de premier plan dans des domaines stratégiques et socialement pertinents, notamment dans le domaine de la médecine nucléaire, qui est traditionnellement un atout de la Belgique grâce à l'expertise et à la forte collaboration entre l'IRE et le SCK CEN. 

Tinne Van der Straeten, ministre de l'Énergie : "La Belgique dispose d'institutions nucléaires de premier plan avec beaucoup de savoir-faire. Nous reconnaissons l'excellence de la recherche menée par le SCK CEN et l'IRE et continuerons à les soutenir. Par le biais de ces contrats de gestion, le gouvernement fédéral vise à promouvoir la collaboration entre les institutions de recherche et à maintenir l'innovation dans notre pays, et plus spécifiquement dans le domaine de la recherche et production de radio-isotopes médicaux ". 

Pierre-Yves Dermagne, Vice-Premier ministre et ministre de l’Economie et du Travail : “Si la Belgique figure aujourd'hui parmi les principaux acteurs de la médecine nucléaire, c'est grâce à l'IRE et au SCK CEN. Ces centres d’excellence sont le moteur de l'innovation et du dynamisme économique du secteur nucléaire en Belgique. Les accords de gestion que nous concluons avec l’IRE et le SCK CEN en tant que gouvernement fournissent un cadre avec des engagements mutuels clairs et solides. Elles permettent aux institutions d’exécuter sereinement leurs missions et de poursuivre leurs objectifs stratégiques, apportant ainsi des solutions aux importants défis sociétaux.” 

Collaboration et dialogue 

L'État belge ainsi que les deux institutions IRE et SCK CEN s'engagent à tenir des consultations régulières et à travailler ensemble dans un esprit de dialogue transparent, en respectant le rôle, les responsabilités et les compétences de chacun. 

IRE 

L’IRE est en l’un des acteurs de tout premier plan en médecine nucléaire de même qu’il joue, par ses activités de mesure et d’analyse de la radioactivité, un rôle important dans la protection de la population et de l’environnement contre le danger des rayonnements ionisants.     

Dans le cadre de ce nouveau contrat de gestion, l’IRE aura à assurer les objectifs stratégiques dans les domaines de :    

  • La démarche stratégique   
  • La sûreté et de sécurité   
  • Le traitement des déchets et la dénucléarisation des installations nucléaires    
  • La Recherche & Développement    
  • La bonne gouvernance    
  • La durabilité et limitation de l’impact environnemental 

 

L’Etat belge s’engage à soutenir l’IRE, notamment en prévoyant chaque année dans son budget les subventions destinées à l’Institut et les dotations destinées à couvrir le passif technique de l'Institut qui tombe sous sa responsabilité financière.   

Dans le contexte actuel de forte transformation du secteur de la médecine nucléaire, avec l'émergence de nombreuses nouvelles applications thérapeutiques , l’IRE doit plus que jamais innover et s’adapter. Dans cette dynamique, la signature d’un contrat de gestion officialise et précise le soutien de l’Etat belge aux orientations et aux priorités stratégiques de l’IRE,” a déclaré Erich Kollegger. 

SCK CEN  

Les engagements du SCK CEN comprennent: 

  1. La garantie de la continuité et de l'innovation de la recherche nucléaire en Belgique par le biais de la coopération et de l'internationalisation.
  2. La garantie de sa mission statutaire: Le SCK CEN assure ses activités indispensables à l'exploitation sécurisée des installations nucléaires, à la protection de l'homme et de l'environnement contre les rayonnements ionisants, ainsi qu'à la préservation et au partage des connaissances nucléaires.
  3. La mise en œuvre de ses trois axes stratégiques: les systèmes nucléaires innovants, la gestion durable des déchets et le démantèlement, ainsi que les applications en médecine nucléaire. 
  4. La protection des employés, du public et de l'environnement. La sûreté, la sécurité, les dispositifs de sécurité (safeguards), la santé, l'environnement et la qualité constituent les fondements de l'organisation du SCK CEN et de ses activités, aussi bien pour l'exploitation des infrastructures que pour le développement de nouveaux projets.

De façon générale, le SCK CEN remplira sa mission de manière indépendante avec une liberté d’action suffisante vis-à-vis de l’Etat belge aux niveaux opérationnel et financier.  

« Avec le nouveau plan stratégique ‘Exploring 2040’, nous avons renforcé nos ambitions sociales. Nous restons concentrés sur trois domaines : les systèmes nucléaires innovants (les petits réacteurs modulaires (SMR) refroidis au plomb et MYRRHA), la gestion des déchets nucléaires et le démantèlement, ainsi que la lutte décisive contre le cancer. Nous nous réjouissons de cet accord : il renforce officiellement notre foi dans le plan ‘Exploring 2040’ et témoigne de notre détermination à aller de l'avant, avec des partenaires tels que l'IRE », a déclaré Peter Baeten, directeur général du SCK CEN. 

 

Ook interessant

Hernieuwbare energie

De federale overheid ondersteunt bedrijven die investeren in de energietransitie

06 dec 2024

Vanaf 1 januari zullen Belgische bedrijven die investeren in de klimaat- en energietransitie kunn...

Wind op zee

Startschot gegeven voor aanbesteding van nieuw windpark in de Belgische Noordzee

25 nov 2024

Minister van Energie Tinne Van der Straeten kondigt de lancering aan van de aanbesteding voor de ...

Internationaal

COP29: België steunt de wereldwijde inzet voor energieopslag en netwerken

15 nov 2024

Bakoe, 15 november 2024 – België, vertegenwoordigd op COP29 door minister van Energie Tinne Van d...

Cookies op tinnevanderstraeten.be

Groen gebruikt functionele en analytische cookies die noodzakelijk zijn om de website goed te laten functioneren. Deze cookies verwerken geen persoonsgegevens en hier is geen toestemming voor nodig.

Als je daarvoor toestemming geeft, maken we ook gebruik van marketingcookies. Die stellen ons in staat om de website beter af te stemmen op jouw voorkeuren.

Je kunt je instellingen altijd weer wijzigen op de pagina over de cookies.

Voorkeuren aanpassen